ĐỘNG CƠ GIẢM TỐC

Động cơ giảm tốc còn gọi là Động cơ hộp số, thiết bị cơ khí này giúp tốc độ truyền động từ động cơ đến đầu ra chậm đi theo ý muốn của người sử dụng. Tốc độ chậm lại giúp lực momen mạnh hơn và khả năng xử lý công việc chuẩn xác hơn. Sau đây là các thông tin quan trọng về sản phẩm này.

1. Cấu tạo động cơ giảm tốc

Kết cấu của động cơ gồm có phần động cơ điện và phần hộp giảm tốc.

Động cơ điện:

Vỏ bằng nhôm hoặc gang thép.
Cầu đấu điện bằng nhựa
Hộp cực điện bằng nhôm hoặc lá thép
Trục Động cơ bằng thép gắn với vòng bi
Rotor Động cơ là phần truyền động
Stator động cơ là phần tĩnh có dây đồng tạo từ trường.

Hộp giảm tốc còn gọi là hộp số:

Phần vỏ bằng gang đặc dày
Trục vào hay còn gọi là trục nhanh nhận chuyển động và momen từ động cơ
Các cụm hoặc cặp bánh răng ăn khớp nhau lắp trên các trục trung gian đi kèm với vòng bi.
Trục ra, còn gọi là trục lớn hoặc trục chậm, trục mang tải.
Dầu bôi trơn giảm ma sát, tùy theo kích thước của Hộp giảm tốc, cách lắp đặt mà lượng dầu có thể nhiều hay ít.

2. Công dụng của động cơ giảm tốc

Với sự phát triển như vũ bão của ngành công nghiệp cũng như dân dụng. Hiện nay Động cơ giảm tốc được ứng dụng rất rộng rãi trong các ngành công nghiệp nặng, công nghiệp nhẹ, nông nghiệp cho đến dân dụng.

3. Thông số kỹ thuật động cơ giảm tốc

Điện áp: DC 12V, 24V, AC 220v/ 380v, 3 pha 400v/690v
Các kiếu thiết kế: chân đế, mặt bích tròn, mặt bích vuông, mặt bích ngũ giác
Các kiểu lắp đặt: trục thẳng, trục vuông góc, nằm ngang, trục ngửa lên, trục úp xuống
Tỷ số truyền thường dùng biến thiên từ: 2 đến 3000 tùy thuộc model, đặc biệt có những sản phẩm với tỷ số truyền rất lớn.
Tốc độ đầu ra biến thiên từ: 700vòng/phút đến 0.2 vòng/phút tùy thuộc model.
Công suất động cơ thường dùng: 0.09kW đến 150kW.

4. Phân loại động cơ giảm tốc theo hãng

Động cơ giảm tốc Bonfiglioli: là nhà sản xuất động cơ hộp số lớn nhất Italia, hiện tại nhà máy của họ đặt trụ sở tại Việt Nam và Ấn Độ giúp giảm giá thành sản phẩm và giảm thời gian giao hàng do nguồn lao động rẻ hơn Châu Âu cũng như gần hơn về địa lý.
Hộp giảm tốc David Brown Santasalo (DBS): Là thương hiệu của Phần Lan và Anh. DBS chuyên làm các Hộp giảm tốc Thiết kế theo yêu cầu hoặc các sản phẩm như cataloge của hãng.
Động cơ giảm tốc Sumitomo Nhật: là hãng Động cơ giảm tốc cyclo lớn nhất thế giới, hãng này có đại lý tại Việt Nam và nhà máy sản xuất tại Trung Quốc.
Động cơ giảm tốc Nord: đây là hãng lớn thứ 2 của Đức. Động cơ hộp số của Nord cực bền và thường có vỏ gang siêu dày.
Hộp giảm tốc Flender: đây là 1 nhánh của tập đoàn điện cơ Siemens. Hãng này chỉ chuyên sản xuất hộp giảm tốc tải nặng.
Động cơ giảm tốc Mitsubishi: là hãng giảm tốc bánh răng lâu đời nhất và nổi tiếng nhất, tuy vậy giá thành quá cao và ít có hàng mới tại Việt nam.
Động cơ giảm tốc SEW: là hãng động cơ hộp số tải nặng lớn nhất Châu Âu. SEW có trụ sở tại Đức, Pháp, Tiệp, Singapore và Trung Quốc.

5) Phân loại động cơ giảm tốc theo tính năng

Động cơ giảm tốc bánh răng hành tinh: là loại có các bánh răng truyền động trên 1 trục đối xứng, như mô hình trái đất quay quanh mặt trời, loại này rất bền, thiết kế nhỏ gọn, khả năng chịu sốc tải cực tốt.
Động cơ giảm tốc cyclo: chuyên truyền động cho các việc chống rung, vật cần khuấy trộn.
Động cơ giảm tốc trục vít: guồng xoắn kết hợp với bánh răng đồng thau, có khả năng tự hãm, giảm quán tính cho an toàn.
Động cơ giảm tốc bánh răng côn: là loại tăng diện tích tiếp xúc của các bánh răng, hỗ trợ tải nặng, lên dốc hoặc kéo dọc lên như thang máy
Động cơ giảm tốc mini: là loại nhỏ gọn, di chuyển sâu vào bên trong các cỗ máy lập trình tự động ví dụ máy cắt CNC, robot máy tiện
Động cơ giảm tốc điện DC một chiều: giúp chống giật điện, an toàn khi sản xuất đồ chơi trẻ em
Động cơ giảm tốc điện AC xoay chiều: là loại phổ thông và được sử dụng rộng rãi nhất trong công nghiệp, dân dụng.
Động cơ giảm tốc phòng nổ: là loại động cơ điện chống cháy nổ gắn với hộp giảm tốc, hộp cực điện rất dày giúp ngăn ngừa chập điện ra không khí.

6. Lựa chọn động cơ giảm tốc

Động cơ giảm tốc được xác minh tốc độ trục ra thông qua tốc độ mô tơ chia cho tỉ số truyền của hộp giảm tốc. Tỉ số truyền càng lớn thì mô men sinh ra tại trục ra càng lớn, ví dụ, khi bạn giảm tốc độ 5 lần, Động cơ 250w chỉ kéo được có 40 cân, nhưng khi giảm tốc độ 200 lần thì Động cơ này có thể kéo tới 350 cân, vậy lực truyền động tăng gấp 5 lần.

Chính vì vậy, khi lựa chọn động cơ giảm tốc cần chú ý đến các yếu tố:

Kiểu loại Động cơ giảm tốc: Thẳng trục, trục song song, trục vuông góc.
Cách thức kết nối đầu vào, đầu ra: Trục dương, trục âm
Hình thức lắp đặt: Chân đế, mặt bích, cánh tay đòn.
Công suất động cơ đầu vào.
Tốc độ đầu ra & Momen hoạt động, momen lớn nhất.
Hệ số phục vụ (Fs), đây là thông số rất quan trọng với Hộp giảm tốc, nó phụ thuộc vào ứng dụng, thời gian, tần suất hoạt động của Động cơ giảm tốc.
Các tùy chọn khác như cấp độ bảo vệ của sơn, cấp độ bảo vệ chống nước, phanh, cảm biến chống quá nhiệt, cảm biến tốc độ (dùng cho các ứng dụng đòi hỏi điều khiển chính xác tốc độ), chống quay ngược (back stop - Anti runback), ... được lựa chọn thêm tùy thuộc yêu cầu của ứng dụng, mức độ cần thiết, ...

7. Cách vận hành động cơ giảm tốc

Để giúp Động cơ giảm tốc có độ bền cao ta cần tuân thủ các bước sau:

Vị trí lắp đặt Động cơ hộp số nên là khô, thoáng, có tản nhiệt tốt.
Không chạy quá 80% ampe định mức của Động cơ, chọn dây dẫn có tiết diện lớn phù hợp với công suất động cơ, tránh gây chập điện.
Khi gặp tải nặng cần khởi động mềm, khởi động sao tam giác bằng biến tần.
Nếu dùng biến tần để giảm tốc độ, thì không nên giảm tần số xuống quá 35Hz, vì tốc độ chậm quá sẽ gây nóng và cháy động cơ. Trường hợp cần thiết thì nên lắp thêm quạt tản nhiệt cưỡng bức rời cho động cơ.
Cần kiểm tra mức dầu cũng như chất lượng dầu bôi trơn, có chế độ thay dầu hợp lý.
Không nên vận hành quá tải trọng giới hạn của Động cơ giảm tốc.